Sau một thời gian tìm hiểu và bắt đầu quá trình đăng ký học tại Thụy Điển, mình có một số cảm nhận về sự giống và khác nhau cũng như thuận lợi và hạn chế của quá trình nộp hồ sơ đăng ký học. Để tiện so sánh, mình sẽ đối chiếu với hai nơi mình từng tìm hiểu là Úc và Mỹ. Đây là những cảm nhận riêng của cá nhân mình, mong nhận được sự chia sẻ của các bạn quan tâm.
Vì sao chọn du học Thụy Điển?
Thụy Điển, giống như nhiều nước châu Âu khác, không đẩy mạnh việc “thương mại hóa giáo dục” như ở Úc hay Mỹ nên không “nổi tiếng” như 2 nước trên đối với các bạn du học sinh, tuy nhiên chất lượng giáo dục ở Thụy Điển cũng thuộc hàng top, không thua kém gì Úc, Mỹ hay Anh. Chi phí học ở TĐ rẻ hơn rất nhiều so với Úc và Mỹ (khoảng từ 200-300tr/năm, chỉ bằng ⅓ so với Úc và ¼ so với Mỹ).
Một chi tiết đáng lưu ý là bạn sẽ được hoàn toàn miễn học phí nếu có thẻ cư trú dài hạn tại Thụy Điển, thành viên trong gia đình có thẻ cư trú ngắn hoặc dài hạn. Học phí chỉ cần cho chương trình đại học và thạc sĩ, đối với chương trình tiến sĩ bạn sẽ nhận được lương hàng tháng. Chi tiết bạn có thể tham khảo tại link.
Về trải nghiệm cá nhân, ở Mỹ và Úc có thể có một số ít (nhấn mạnh là “số ít” thôi nha) giáo sư không tôn trọng người học, thể hiện sự “bề trên” của mình. Tuy nhiên, văn hóa TĐ đề cao sự công bằng nên các thầy cô rất tôn trọng người học, không hề có quan điểm người học là “bậc dưới”. Ngoài ra, do đặc điểm văn hóa, môi trường học TĐ không đề cao tính cạnh tranh giữa người học hoặc xếp hạng sinh viên (ví dụ: top 10% của lớp, etc.) nên sinh viên sẽ cảm thấy "relaxed" hơn so với khi học ở Mỹ hay Úc. Có 1 điều thường khiến nhiều bạn lăn tăn là Thụy Điển không phải nước nói tiếng Anh, tuy nhiên, người TĐ từ trẻ nhỏ đến người già đều có thể giao tiếp thành thạo bằng tiếng Anh. Các chương trình học đương nhiên là bằng tiếng Anh, môi trường học cũng rất đa văn hóa. (các bạn có thể tham khảo bài viết Người Thụy Điển nói tiếng Anh tốt như thế nào?)
Điểm trừ khi học ở TĐ là
Đây là một đất nước khá “buồn” so với Mỹ hay Úc do dân ít.
Môi trường sống, ăn và chơi không được sôi động náo nhiệt bằng.
Thời gian mùa đông rét lạnh kéo dài cũng dễ khiến bạn cảm thấy “tụt mood”;
Ít người nhập cư từ châu Á so với Mỹ hay Úc nên các cửa hàng ăn uống và thực phẩm châu Á không đa dạng, ngon, và rẻ như 2 nước trên;
Công việc bán thời gian cho các bạn sinh viên châu Á cũng không nhiều như ở Mỹ và Úc.
Một số thông tin cơ bản ở bậc Đại học tại Thụy Điển chương trình học mất 3 năm, tương tự như ở Úc, trong khi ở Mỹ là 4 năm. Bậc Thạc sỹ ở TĐ có thể mất từ 1-2 năm tương tự Úc, còn ở Mỹ là 2 năm. Có điểm khác biệt nhỏ là ở TĐ chương trình 1 năm chỉ có 60 tín chỉ, và đối với học phần cuối cùng, có chương trình cho phép người học được chọn làm luận văn hoặc học một môn học. Ở Úc thì chương trình Thạc sỹ 1 năm hoàn toàn là "coursework" gồm 120 tín chỉ và chỉ chương trình Thạc sỹ 2 năm mới có làm luận văn. Ở Mỹ thì chương trình học 2 năm và có viết luận văn.
Hỗ trợ tư vấn miễn phí
- Thụy Điển có văn phòng Giáo dục Thụy Điển - Swedish University Network in Vietnam trụ sở tại Hà Nội sẽ giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc du học. Email: giaoducthuydien@gmail.com
- Úc có một nhóm 10 trường hợp tác với trung tâm IDP nếu bạn nộp hồ sơ tại 1 trong các trường này thì IDP thậm chí còn hỗ trợ nộp hồ sơ giúp bạn hoàn toàn không mất phí.
- Mỹ: chưa có
Quá trình nộp hồ sơ
Quá trình nộp hồ sơ ở các nơi đều online nhưng ở Thụy Điển và Úc "straightforward" hơn so với Mỹ. Các bạn đừng vội “hãi” khi thấy website ở Thụy Điển bằng tiếng Thụy thay vì tiếng Anh vì luôn có "option" hiển thị tiếng Anh và tài khoản dùng để nộp hồ sơ ở Thụy Điển rất đơn giản, dễ "navigate", và rất tiện vì bạn chỉ cần "upload" bằng cấp lên 1 lần duy nhất và sử dụng chung cho tất cả các lần nộp và những trường khác nhau.
Thụy Điển: việc nộp hồ sơ cần phải được thực hiện trên 1 cổng chung: universityadmission.se bất kể bạn nộp trường nào. Bạn có thể nộp nhiều trường, nhiều chương trình cùng 1 lúc nhưng phải xếp hạng mức độ ưu tiên chương trình. Và chú ý là mọi "documents" nộp lên cổng này sẽ được lưu lại, không thể xóa đi được.
Úc: mỗi trường sẽ có một cổng nộp khác nhau. Bạn phải tạo "account" ở từng trường và nộp riêng hồ sơ ở từng trường.
Mỹ: bạn cần tạo "account" ở từng trường nhưng việc nộp hồ sơ cũng sẽ đi qua 1 cổng chung. Tuy nhiên, khác với Thụy Điển, cổng chung này cho phép bạn "customize" hồ sơ của mình tùy theo các trường khác nhau mà bạn nộp vào.
Một nơi chung để đăng ký học tại các trường Đại học Thụy Điển.
Yêu cầu hồ sơ
Nhìn chung hồ sơ gồm điểm, bảng điểm, các chứng chỉ khác và/hoặc thư giới thiệu
Thụy Điển: hồ sơ ở bậc Đại học và Thạc Sỹ phần lớn không yêu cầu nộp CV hay thư giới thiệu. Để giúp trường đánh giá bằng cấp của bạn nhanh hơn, bạn có thể nộp bằng của mình lên uhr.se (nôm na là Hội đồng Đại học và Cao đẳng) họ sẽ đánh giá tính xác thực bằng cấp của bạn. Lưu ý là thời gian chờ có thể sẽ khá lâu, mất 5-6 tháng đó. Ngoài ra, bạn cũng cần đáp ứng yêu cầu về tiếng Anh, ngoài IELTS hay TOEFL ra thì cũng có những chứng chỉ khác thay thế được nhé. Một số ngành khoa học hay kỹ thuật còn yêu cầu có SAT (hoặc ko bắt buộc nhưng có SAT sẽ làm hồ sơ của bạn mạnh hơn)
Úc: chỉ yêu cầu thư giới thiệu khi bạn nộp hồ sơ Thạc sỹ. Chứng chỉ tiếng Anh là IELTS hoặc TOEFL.
Mỹ: cả bậc ĐH lẫn Thạc sỹ đều yêu cầu thư giới thiệu, chứng chỉ tiếng anh thì tùy trường, có trường cho nợ nộp bổ sung sau deadline hoặc thậm chí ko yêu cầu. Nếu yêu cầu, phần lớn cần IELTS hoặc TOEFl. Ở Mỹ cũng có cơ quan xác thực bằng và bảng điểm, có trường sẽ yêu cầu bạn xác thực, có trường ko. Bảng điểm, bài luận, và điểm SAT/ ACT là những tiêu chí cần đặc biệt chú trọng khi nộp hồ sơ ở Mỹ. Ngoài ra, khi nộp thư giới thiệu, bạn không thể tự "upload" thư giới thiệu của thầy cô lên từ tài khoản của mình, mà trường sẽ tự động gửi "request" đến thầy cô của bạn, sau đó thầy cô của bạn sẽ lập "account" để nộp thư giới thiệu lên đó.
Trên đây là một số trải nghiệm của mình khi làm hồ sơ đăng ký học tại Thụy Điển. Hy vọng bài viết có thể cung cấp thêm thông tin cho các bạn nào đang quan tâm tới việc du học Thụy Điển.
11/2022 Tác giả: Ngoc Do
---------------------------------
Câu hỏi từ bạn đọc
Mình có em họ kết hôn với người có quốc tịch Thuỵ Điển thì liệu mình có được miễn học phí không ạ. Tại đầu bài viết có đề cập được free nếu có người thân cư trú ngắn hoặc dài hạn