Chuyển đến Thụy Điển để làm việc vừa là một cuộc trải nghiệm vừa là một cơ hội mới, nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro. Đôi khi mọi thứ không diễn ra theo kế hoạch và dù có chuẩn bị tỉ mỉ cho cuộc sống ở đây đến đâu, bạn vẫn có thể gặp trục trặc, chẳng hạn như mất công việc đã đưa bạn đến đây. Nếu bạn thất nghiệp ở Thụy Điển với tư cách là một công dân nước ngoài, không phải người Thụy Điển (quốc tịch Thụy Điển), bạn vẫn có một số quyền nhất định và các hệ thống trợ giúp. Có ba cách bạn có thể mất việc ở Thụy Điển: dư thừa lao động, chấm dứt hợp đồng và sa thải. Dư thừa lao động do chủ lao động không đủ khả năng cung cấp tiếp việc làm. Chấm dứt hợp đồng bao gồm thời gian báo trước và các lợi ích đi kèm như quy định, trong khi sa thải thường liên quan đến các vấn đề nghiêm trọng. Bất kể hoàn cảnh nào, điều quan trọng là phải biết các quyền của bạn và sự hỗ trợ dành cho bạn. Bài viết tổng hợp một số câu hỏi thường gặp và những thông tin cơ bản để giúp bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn tùy vào trường hợp nhất định. Các câu hỏi thường gặp như sau
Nếu cảm thấy bị cho thôi việc một cách bất công, bạn có thể làm gì?
Ở Thụy Điển, nếu một nhân viên cảm thấy họ bị đối xử bất công, trước tiên nhân viên đó nên hiểu các quyền của mình. Theo luật, người sử dụng lao động (công ty, người chủ) phải cung cấp văn bản giải thích về việc chấm dứt hợp đồng hoặc sa thải. Nếu nhân viên là thành viên của một công đoàn (Union), họ có quyền tham khảo ý kiến của công đoàn về việc bị đối xử bất công. Trong trường hợp bị cho nghỉ việc, người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của công đoàn trước khi đưa ra thông báo. Người sử dụng lao động phải có lý do khách quan để sa thải nhân viên và nếu nhân viên cảm thấy họ bị sa thải một cách bất công, họ có thể được bồi thường. Nếu nhân viên là thành viên công đoàn, công đoàn sẽ giải quyết vụ việc và chi trả các chi phí pháp lý. Nếu không, nhân viên có thể thuê luật sư. Tuy nhiên, trong thời gian thử việc sáu tháng, người sử dụng lao động có thể chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần lý do, mặc dù người lao động vẫn có quyền được báo trước hai tuần.
Điều kiện nào để được hưởng trợ cấp thất nghiệp?
Ở Thụy Điển, bất kỳ ai đang tìm kiếm việc làm đều đủ điều kiện nhận bảo hiểm thất nghiệp, khoản tiền cơ bản nhận được tối đa có thể lên tới 26.400 SEK mỗi tháng. Để đủ điều kiện, cá nhân phải là người đang thất nghiệp, đang tích cực tìm kiếm việc làm, trên 20 tuổi và đã làm việc ít nhất 6 tháng trước đó với trung bình 60 giờ mỗi tháng hoặc 420 giờ trong 6 tháng liên tiếp với 40 giờ mỗi tháng. Cá nhân cũng phải sẵn sàng làm việc 3 giờ hàng ngày và 17 giờ hàng tuần, sẵn sàng chấp nhận bất kỳ lời mời làm việc phù hợp nào và đã đăng ký với Cơ quan việc làm Thụy Điển (Arbetsförmedlingen hay Sweden’s Public Employment Agency). Mức lương cơ bản là 11.220 SEK mỗi tháng trước thuế.
Cơ quan việc làm Thụy Điển (Arbetsförmedlingen hay Sweden’s Public Employment Agency)
Có cách nào để nhận được số tiền cao hơn không?
Thụy Điển có quỹ trợ cấp thất nghiệp, còn được gọi là "arbetslöshetskassa" hoặc "a-kassa", mà người lao động có thể tham gia để nhận được trợ cấp thất nghiệp cao hơn. Các quỹ này trả trợ cấp thất nghiệp và bằng cách đóng phí trước cho các quỹ này, người lao động sẽ tăng được số tiền nhận được nếu bị thất nghiệp. Có nhiều quỹ khác nhau dành cho các ngành nghề cụ thể hoặc quỹ rộng rãi như Akademikernas a-kassa dành cho sinh viên tốt nghiệp đại học hoặc Alfa-kassan dành cho bất kỳ ai. Sau một năm làm thành viên, người lao động đủ điều kiện nhận tới 80% mức lương trước đây của họ nhưng có mức lương tối đa là 25.000 kr mỗi tháng. Để tăng số tiền nhận được, người lao động có thể đóng thêm tiền vào quỹ. Phí thành viên áp dụng ngay cả trong những tháng thất nghiệp và nhận bảo hiểm, nhưng một số quỹ giảm giá. Người lao động có thể so sánh các quỹ và điều kiện khác nhau để tìm ra lựa chọn tốt nhất tham khảo bài 20 công đoàn phổ biến ở Thụy Điển .
Các công đoàn khác nhau tại Thụy Điển.
Làm thế nào để đăng ký nhận số tiền thất nghiệp?
Để yêu cầu bảo hiểm thất nghiệp ở Thụy Điển, bạn cần đăng ký thất nghiệp với Arbetsförmedlingen và liên hệ với quỹ trợ cấp thất nghiệp mà bạn sẽ nhận trợ cấp. Nếu bạn chưa phải là thành viên của quỹ, bạn có thể đăng ký thanh toán cơ bản từ Alfa-kassan, quỹ này tính phí quản lý 7kr mỗi ngày. Bên cạnh đó, bạn cần cung cấp bằng chứng về việc làm trước đây, và quỹ thất nghiệp sẽ xác định số tiền bảo hiểm mà bạn được hưởng. Số tiền này sẽ được thanh toán trực tiếp bởi quỹ và phải chịu thuế hằng tháng.
Có thể nhận bảo hiểm thất nghiệp trong bao lâu?
Ở Thụy Điển, nếu bạn là thành viên của quỹ trợ cấp thất nghiệp ít nhất một năm, bạn sẽ nhận được 80% tiền lương của mình (tối đa 1.200 SEK mỗi ngày trong tuần) trong tối đa 100 ngày, sau đó là tối đa 80% thu nhập của bạn. lương (tối đa 1.000 SEK mỗi ngày trong tuần) trong 100 ngày tiếp theo, sau đó lên tới 70% tiền lương của bạn (tối đa 1.000 SEK mỗi ngày trong tuần) trong 100 ngày tiếp theo. Nếu bạn có con dưới 18 tuổi, bạn có thể nhận tiền bồi thường ở mức này trong 150 ngày nữa (tổng cộng là 450 ngày). Bạn sẽ không nhận được tiền bồi thường trong 2 ngày đầu thất nghiệp. Để tiếp tục nhận bảo hiểm, bạn phải tham gia vào kế hoạch làm việc trở lại do Arbetsförmedlingen đặt ra và điền vào báo cáo hoạt động hàng tháng. Nếu bạn chọn tìm việc trong EEA, bạn có thể tiếp tục nhận trợ cấp thất nghiệp của Thụy Điển bằng cách thông báo cho Arbetsförmedlingen.
Điều gì xảy ra với visa lao động (work permit) khi thất nghiệp?
Do không phải là cư dân EU, nên việc mất việc làm ở Thụy Điển ảnh hưởng đến khả năng người lao động Việt Nam ở lại đất nước này. Giấy phép lao động của bạn được liên kết với một chủ lao động cụ thể trong 24 tháng đầu tiên và bị hạn chế đối với một nghề nghiệp cụ thể sau đó. Nếu bạn bị mất việc, Cơ quan Di trú Thụy Điển (Migrationsverket) cho 3 tháng để tìm việc mới. Nếu giấy phép của bạn sắp hết hạn trong vòng 3 tháng đó, bạn cần xin gia hạn. Nếu bạn tìm được việc làm mới trong vòng 3 tháng, bạn cần xin giấy phép lao động mới nếu bạn đã có giấy phép lao động cũ dưới 24 tháng hoặc đã thay đổi nghề nghiệp. Bạn có thể đọc thêm tài bài chi tiết về vấn đề này tại link Giấy phép lao động còn giá trị khi mất việc ở Thụy Điển?
02/2023 Tác giả: ChiaseLund
Comentarios