Grattis! Cuối cùng bạn đã tìm thấy công việc cho một người Việt ở Thụy Điển sau nhiều khó khăn. Bạn đã gọi điện cho mẹ và mở rượu sâm-panh – nhưng bây giờ thì sao? Nếu bạn không chuẩn bị, văn hóa làm việc tại Thụy Điển có thể khiến bạn bất ngờ. Dưới đây là một vài việc để đảm bảo bạn sẵn sàng cho những gì phía trước.
1. Tham gia A-kassa
Chúc mừng, bạn hiện đã có lương hằng tháng. Nhưng nếu bạn mất việc thì sao? Không ai thích nghĩ về những điều đó, nhưng chuẩn bị trước luôn là điều rất tốt – đặc biệt là khi các loại công việc tạm thời khác nhau là phổ biến ở Thụy Điển. Vì vậy, hãy tham gia một arbetslöshetskassa (tên dài, chúng thường được gọi là a-kassa một cách thân thiện).
Việc tham gia một quỹ bảo hiểm thất nghiệp có nghĩa là bạn có thể nhận được đến 80% mức lương nếu bạn trở thành người thất nghiệp. Điều này bao gồm cả trường hợp bạn quyết định chuyển nghề và kết thúc giữa các công việc trong một thời gian dài.
Đôi khi, ngân hàng và các tổ chức khác cũng yêu cầu bạn tham gia a-kassa trước khi họ cấp cho bạn một khoản vay, ví dụ như vay mua nhà. Một lần nữa, có nhiều a-kassas để chọn và bạn có thể tham khảo thêm.
2. Tham gia công đoàn
Ở một số nơi trên thế giới, từ "công đoàn" có thể tương tự như một từ khó chịu và nhàm chán. Nhưng ở đây không phải vậy. Trên thực tế, một số người Thụy Điển có thể nhíu mày nếu bạn không tham gia công đoàn. Có nhiều loại như công đoàn cho kinh tế dân sự, cho người trị liệu vật lý, cho luật sư, cho kiến trúc sư, cho nha sĩ, cho bác sĩ thú y... bạn đã hiểu ý tưởng rồi.
Việc tham gia công đoàn không phải là một yêu cầu, và bạn không phải tham gia, nhưng có nhiều lợi ích khi trở thành thành viên. Họ sẽ hỗ trợ bạn nếu có xung đột tại nơi làm việc và đưa ra lời khuyên về những vấn đề như đàm phán lương, mà nhiều công đoàn cũng có các học bổng hoặc tiền trợ cấp cho các thành viên tham gia "phát triển năng lực" (kompetensutveckling).
Xem thêm về công đoàn tại 20 Công đoàn phổ biến ở Thụy Điển
3. Chuẩn bị tinh thần cho thuế
Bạn đã nghe nói: Thụy Điển có một trong những mức thuế cao nhất trên thế giới. Điều này đúng và sai đều có. Trên thực tế, mức thuế ở đây khá hợp lý và có thể so sánh được với nhiều nơi khác trên thế giới. Nhưng đúng là khoảng 30% mức lương của bạn có thể "biến mất" mỗi tháng.
Tuy nhiên, điều kỳ diệu thực sự là những gì bạn nhận được như: Giáo dục miễn phí (miễn là bạn có giấy phép cư trú ở Thụy Điển, với mục đích chính không phải là học), chăm sóc sức khỏe và thuốc gần như miễn phí, các con đường sạch sẽ đáng kinh ngạc, kỳ nghỉ có lương... Tóm lại, đó là đáng giá.
Tuy nhiên, tri thức là sức mạnh - vì vậy hãy chuẩn bị và lên kế hoạch tính mức thuế vào ngân sách của bạn, đừng mong đợi nhận được toàn bộ mức lương vào tài khoản mỗi tháng, nếu không bạn sẽ thất vọng!
4. Nhớ mặc đẹp trước khi tham gia cuộc họp qua video!
Văn hóa làm việc Thụy Điển nổi tiếng với sự thoải mái về trang phục. Trong hầu hết các ngành công nghiệp, trang phục thông thường là đủ, và bạn có thể tự do diễn đạt ý kiến của mình về trang phục. Tuy nhiên, kể từ khi đại dịch bắt đầu, việc làm việc cả ngày (hoặc cả tuần!) trong bộ đồ ngủ có lẽ đã trở nên quá mạnh mẽ. Đừng mắc sai lầm tham gia cuộc họp qua video với vẻ như bạn vừa từ giường mới bước ra. Hãy dành một chút thời gian để chăm sóc tóc và trang phục của bạn
5. Lập kế hoạch cho kỳ nghỉ dài (rất dài) từ nhiều tháng trước
Chúc mừng, bạn đã có công việc! Bây giờ là lúc bắt đầu lập kế hoạch cho những thời điểm bạn không làm việc. Có vẻ đi ngược lại, phần quan trọng nhất của văn hóa làm việc Thụy Điển là thời gian nghỉ. Mọi người làm việc tại Thụy Điển được quyền nghỉ 25 ngày kỳ nghỉ có lương mỗi năm, và một số công ty còn cung cấp thậm chí nhiều hơn thế.
Có những lời khuyên bạn không nên phân chia thời gian nghỉ quá rải rác mà thay vào đó hãy nghỉ một khoảng thời gian dài - thậm chí một tháng liên tục vào mùa hè. Nhưng rõ ràng, các công ty Thụy Điển cần phải lập kế hoạch xung quanh điều đó và thuê người tạm thời để đảm bảo vận hành công việc trong thời kỳ đó - vì vậy hãy thông báo cho sếp của bạn trước khi bạn lên kế hoạch cho kỳ nghỉ tại Thụy Điển của mình.
Ồ, và hãy chuẩn bị sẽ nhận được nhiều tiền hơn trong tài khoản ngân hàng của bạn so với những gì bạn mong đợi - không chỉ là kỳ nghỉ có lương, bạn còn nhận được một khoản tiền bổ sung (semestertillägg) để đảm bảo bạn có đủ tiền để làm điều gì đó trong kỳ nghỉ của mình!
6. Tìm hiểu về các loại nghỉ phép
Nói về việc không làm việc, có nhiều lý do khác nhau khiến bạn phải vắng mặt khỏi công việc. Bạn có thể đã nghe nói về chính sách nghỉ phép cha mẹ xuất sắc tại Thụy Điển. Nhưng bạn có biết rằng bạn cũng có thể nghỉ phép để học hành không? Bạn thậm chí còn có thể nghỉ phép để thử nghiệm công việc mới.
7. Chú ý đến thời kỳ thông báo dài hạn
Liên quan đến điều này, nếu bạn cần tìm kiếm công việc mới hoặc nhận được một đề xuất khác, hãy kiểm tra hợp đồng của bạn để xem bạn cần thông báo (uppsägningstid) bao lâu. Người Mỹ có thể quen với việc thông báo khoảng hai tuần, và có thể kinh ngạc khi phát hiện ra rằng hợp đồng của họ tại Thụy Điển có thể yêu cầu ba tháng. Mọi thứ từ một đến ba tháng nằm trong khoảng "bình thường" - vì vậy hãy kiểm tra điều đó trước khi bạn có công việc mới bạn có thể bắt đầu!
8. Thực hiện việc đóng thuế
Cuối cùng, với tất cả những ưu đãi và tất cả những loại thuế đó đến một trách nhiệm cuối cùng: làm thuế Thụy Điển, tất nhiên. Ở Thụy Điển, điều này rất dễ dàng! Nhiều người Thụy Điển chỉ cần gửi một tin nhắn và họ đã xong. Bạn cũng có thể làm điều này trực tuyến hoặc thông qua ứng dụng của cơ quan thuế. Có một danh sách dài các việc cần làm khi bạn có công việc mới tại Thụy Điển, nhưng đăng ký một A-kassa là một bước khởi đầu tốt.
Bài viết tham khảo từ The Local.
12/2023 - Nhật Tâm - Mời bạn theo dõi cập nhật tại trang page Chia Sẻ Thụy Điển
Comments